Farkındalık uygulamaları ile zor olan yaşantılardan kaçınmak ve kaçmak
yerine onların üzerine gider ve onlarla olan ilişki şeklimizi
değiştiririz. Böylece zor yaşantılar zamanla baş etmesi daha kolay hale
gelir (Siegel, 2010).
Germer’e (2009) göre bütün Farkındalık uygulamalarının üç temel bileşeni
vardır.
1.Dur:
Öncelikle yaptığımız şeyi durdurmalıyız yavaşlamak da aynı zamanda
bilinçli-farkındalık sağlar. Örneğin: Eğer daha yavaş yerseniz ne
yediğinizin daha çok farkında olur ve vücudunuzun size doyduğunuzu
söylemesine olanak tanırsınız. Yürüme hızınızı azalttığınızda
çevrenizdekileri daha fazla görürsünüz.
2.Gözlemle:
Gözlem yapmak ayrı durmak veya fazlasıyla objektif olmak anlamına
gelmez, bunun yerine yaşananlarla yakın bir şekilde ilişkide olmanızı
sağlayan “katılımcı gözlemci” olmaktır. Eğer istediğiniz sakinleşmekse
nefes almak gibi bir anlık gözlem size yardım olacaktır. Eğer şu anda
neler hissettiğinizi anlamak istiyorsanız, vücudunuzu gözlemleyip,
kızgınlık, korku, üzüntü gibi duygularınızı adlandırabilirsiniz.
3.Geri dön:
Dikkatinizin hayallere doğru yönlendiğini hissettiğiniz an onu nazikçe
odağa geri döndürün. Örneğin sebzeleri doğrarken kesinlikle
parmaklarınız ve bıçağın keskin yüzü arasındaki mesafeye dikkat etmek
gibi.
Siegel’e (2010) gore üç çeşit Farkındalık uygulaması vardır.
1.Biçimsel meditasyon uygulaması:
Belirli bir zaman diliminde, ideal olarak hergün, sessizce bir yerde
oturularak yapılır. Dikkat bir nesneye yönlendirilerek konsantrasyon
sağlanır. Bu dikkat nesnesi; kaşıntı, acı gibi fiziksel duyular veya bir
ses ya da sinirlendiğimizde göğsümüzde oluşan ağrılar, üzüntüyle
birlikte boğazımızın düğümlenmesi gibi fiziksel rahatsızlıklara neden
olan duygusal yaşantılar olabilir. Biçimsel meditasyon dört durumda
yapılır; ayakta, oturarak, uzanırken veya yürürken.
2.Belli bir biçime bağlı olmayan bilinçli-farkındalık uygulamaları:
Bu tür uygulamada gün içinde yaşadığımız anda olan şeylere dikkat etmeyi
kendimize anımsatmayı içerir. Bu şekildeki uygulama, yürürken
duyumlarımızın farkında olmayı, yemek yerken yiyeceğin ağzımızda
bıraktığı lezzeti hissetmeyi ve yolumuzun üzerindeki ağaçlara,
gökyüzündeki bulutlara dikkat etmeyi içerir.
3.İnzivaya çekilme:
Bu tür bir uygulama çok sakin bir ortamda ve çok az kişiler arası
etkileşim içinde bulunarak yapılır. Gün içindeki bütün aktiviteler,
uyanmak, duş almak, dişlerin fırçalanması, yemek yeme, ev işleri gibi,
sükûnetle ve bilinçli-farkındalık uygulamaları için birer fırsat olarak
yapılırlar.
Yazan: Zümra Özyeşil
Kaynaklar
Germer, C. K. (2009). The mindful path to self-compassion:
Freeing yourself from destructive thoughts and emotions. Hove:
Routledge.
Siegel, J. D. (2010). The Mindful Nyanaponika
Therapist. New York: W. W. Norton & Company, Inc.
|